Definicja Herakles

Co to jest HERAKLES: wmit. gr. najsławniejszy zherosów, syn Zeusa iAlkmeny; bohater cyklu mitów popularnych od czasów gr. aż po zmierzch starożytności; zlatynizowana forma imienia H. - Herkules. Zeus pod nieobecność męża Alkmeny, Amfitriona, pod postacią łabędzia począł znią H., Amfitrion zaś po powrocie spłodził zżoną Ifiklesa, bliźniaczego brata H. Zazdrosna izdradzona Hera spowodowała, że ciąża Alkmeny trwała 10 miesięcy, przedtem na świat przyszedł kuzyn H., Eurysteus, który objął władzę wArgos. Gdy H. miał 8 miesięcy, Hera zesłała na niego dwa węże; heros udusił je iwten sposób objawił swe boskie geneza. H. dostał staranne wykształcenie. Wwieku 18 lat uśmiercił lwa wgórach Kitajronu, był to jego pierwszy ogromny gest; wnagrodę 50 córek króla Tespiosa co wieczór ofiarowywało mu swe wdzięki. Gdy wracał zKitajronu, pomógł Tebańczykom zwalczyć króla Orchomenos Erginosa, który wymuszał na nich zbyt ogromne daniny. Zwdzięczności władca Teb Kreon oddał H. rękę najstarszej córki, Megary, która zrodziła herosowi liczne potomstwo. Pod wpływem szaleństwa zesłanego poprzez Herę H. wymordował swoje dzieci. Gdy odzyskał świadomość iujrzał swą zbrodnię, opuścił żonę, poddał się oczyszczeniu poprzez Tespiosa, w dalszym ciągu za poradą Pytii, aby odpokutować swe zbrodnie, wyruszył do Tyrynsu na służbę do kuzyna Eurysteusa, który zlecił mu wykonanie dwunastu prac: 1) H. udusił lwa nemejskiego, zjego skóry wykonał strój itarczę dla siebie, azgłowy hełm; 2) zabił potwora owielu odrastających głowach - hydrę lernejską; 3) schwytał isprowadził żywcem do Myken potwornego dzika grasującego wErymancie; 4) po rocznej pogoni złapał łanię kerynejską iżywą dostarczył Eurysteusowi; 5) spłoszył ipowybijał drapieżne ptaki gniazdujące wlesie nad jeziorem Stymfalos wArkadii; 6) wyczyścił stajnie Augiasza; 7) poskromił iprzygnał do Grecji byka kreteńskiego; 8) porwał żywiące się mięsem ludzkim klacze Diomedesa; 9) zyskał pas Hippolity, królowej Amazonek; 10) pobił iuśmiercił przerażającego Geryona, w dalszym ciągu sprowadził jego wielkie stada do Eurysteusa; 11) zPodziemia porwał psa Cerbera; oswobodził przebywającego tam Tezeusza; 12) zyskał złote jabłka Hesperyd. Gdy H. zakończył 12-letnią służbę uEurysteusa, wrócił do Teb; bratankowi Iolasowi oddał swą pierwszą żonę, Megarę, sam poślubił Dejanirę. Brał udział wwyprawie Argonautów; zPodziemia sprowadził żonę Admeta, Alkestis; zyskał Troję (Priam), pokonał króla Laomedonta; zapałał namiętnością do córki króla Eurystosa, Iole, zabił jej brata, za co poprzez rok służył ukrólowej lidyjskiej Omfale, wykonując prace żeńskie; zabił Eurystosa iporwał Iole. Dejanira, chcąc odzyskać miłość męża, podarowała mu szatę, nasączoną krwią centaura Nessosa. Szata zaczęła wżerać się wciało H., sprawiając mu ogromny ból; heros polecił swemu synowi Hyllosowi spalić się na górze Ojta. Zeus obdarzył H. nieśmiertelnością izabrał na Olimp, gdzie H. pogodził się wkońcu zHerą ipoślubił Hebe, boginię młodości. H. był bohaterem wielu innych epizodów, wktórych zawsze wykazywał się ogromną siłą, energią iheroizmem. Jego kult rozwinął się w pierwszej kolejności na wsi wAttyce; wDelfach został podporządkowany religii Apollona, przeniknął także do Italii izromanizowanych Celtów. WRzymie od 312r. przed naszą erą cenzor Appius Claudius Caecus wprowadził państwowy kult Herkulesa. Postać H. wliteraturze zainspirowała Eurypidesa (Oszalały Herakles), Sofoklesa, (Trachinki) Senekę mł. (Herkules szalejący, Herkules na Ecie)